dạng cắt (cut)
Nói đến dạng cắt kim cương không chỉ là nói đến hình dạng của một viên kim cương (ví dụ như là tròn, ovan, trái lê, v.v) mà còn là về tỷ lệ của một viên kim cương, độ đối xứng và độ bóng. Vẻ đẹp của viên kim cương phụ thuộc nhiều vào cách cắt hơn bất kỳ nhân tố nào khác. Mặc dù việc phân tích và định lượng được một viên kim cương là vô cùng khó khăn, Dạng cắt kim cương có ba tác động cơ bản tới hình dáng bề ngoài của chúng: độ sáng (độ sáng được tạo ra nhờ sự kết hợp giữa phản xạ ánh sáng trắng từ bề mặt và bên trong của viên kim cương đã được đánh bóng), ánh lửa (sự tán sắc của ánh sáng thành các màu trong dãy quang phổ mà mắt thường nhìn thấy được thành các tia màu sắc khác nhau), và độ lấp lánh (các tia sáng và tối hoặc các tia lửa khi mà viên kim cương hoặc nguồn chiếu sáng được di chuyển).
Để chế tác kim cương từ một viên đá thô, nghệ nhân cắt phải cân bằng giữa Dạng cắt tối ưu (và hình dạng tương ứng) với kết quả tối đa đạt được (cắt kim cương sao cho giữ lại càng nhiều trọng lượng carat ban đầu của viên đá thô ban đầu càng tốt). Vì có nhiều khách hàng sẵn lòng chi nhiều hơn cho một viên kim cương được cắt tương đối đẹp nhưng có kích cỡ lớn hơn là cho một viên kim cương hơi nhỏ nhưng được cắt hoàn hảo, do đó nghệ nhân cắt phải chịu áp lực lớn nếu muốn hy sinh hình dạng của một viên kim cương vì trọng lượng của nó. Đây chính là nguyên nhân khiến cho tỷ lệ cắt vô cùng quan trọng. Nó cho phép người mua xác định liệu các viên kim cương này được cắt Tốt hay là Kém khi nghệ nhân cố gắng giữ lại trọng lượng carat của viên kim cương.
Hình minh họa dưới đây, viên đá thô (được biểu thị bằng màu xanh) có thể đạt được hình dạng của một trong hai viên kim cương sau:
Một viên kim cương nhỏ hơn, được cắt hoàn hảo (màu trắng) có thể được bán với tổng giá trị thấp hơn hơn là so với viên kim cương lớn, nhưng nó sẽ có giá trên một carat cao hơn không chỉ vì hình dạng vượt trội hơn hẳn mà còn vì lợi tức làm ra từ viên đá thô bị giảm (do đó điều này khiến cho viên kim cương này đắt hơn về mặt chế tác).
TỶ LỆ CẮT KIM CƯƠNGTỷ lệ của kim cương có nghĩa là mối quan hệ giữa kích cỡ, hình dạng và góc mỗi một mặt của viên kim cương. Có thể kết hợp nhiều tiêu chí với nhau, nhưng cuối cùng vẫn là để xác định độ phản xạ của kim cương với ánh sáng. Khi ánh sáng chiếu vào viên kim cương, gần 20% lượng ánh sáng phản xạ ra khỏi bề mặt (như là các tia lửa). 80% còn lại sẽ thâm nhập vào trong, một phần sẽ thoát ra ngoài qua đáy dưới của viên kim cương (tại đây người quan sát không thể chiêm ngưỡng được viên kim cương). Một viên kim cương có tỷ lệ hoàn hảo sẽ có mỗi mặt được đặt đúng vị trí và tạo góc hợp lý để tối đa hóa lượng ánh sáng phản xạ ngược trở lại mặt bên phía trên (đỉnh) của viên kim cương về phía mắt người nhìn. Ánh sáng phản xạ này sẽ được mắt thường nhìn thành độ lấp lánh, tia lửa và độ sáng. Trong lược đồ dưới đây, ba mẫu ánh sáng phổ biến được minh họa. Khi mà ánh sáng chiếu vào bất cứ mặt nào của viên kim cương, nó sẽ hoặc là phản xạ (ngược lại) hoặc là khúc xạ (gấp khúc khi đi qua bề mặt kim cương). Góc mà ánh sáng chiếu vào mặt kim cương quyết định liệu phần còn lại của ánh sáng sẽ phản xạ hay khúc xạ, đây là nguyên nhân giải thích vì sao Dạng cắt vô cùng quan trọng.
ĐỘ SÂU CỦA KIM CƯƠNG %Độ sâu của kim cương có nghĩa là khoảng cách giữa đáy và bề mặt của viên kim cương khi được nhìn từ mặt bên sang. Độ sâu của kim cương được đo bằng milimet, và được thể hiện là con số thứ ba trong mục “kích thước” cho tất cả cá viên kim cương được bán tại hệ thống của chúng tôi (hai con số đầu tiên là chiều dài và chiều rộng).
PHẦN TRĂM (%) BỀ MẶT KIM CƯƠNG% bề mặt một viên kim cương được tính bằng cách lấy chiều rộng của bề mặt chia cho chiều rộng chung của kim cương. Do đó, nếu bề mặt có chiều rộng là 3 mm và viên kim cương có chiều rộng chung là 4,5 mm thì % bề mặt của nó là 66,7%. Chú ý:Không nên chọn hay không chọn một viên kim cương chỉ vì % chiều sâu hoặc % bề mặt của nó. Do phân loại Dạng cắt chung đã cộng gộp cả hai nhân tố này lại, và tỷ lệ này nên được dùng làm nhân tố quyết định khi chọn lựa kim cương. Khi so sánh hai viên kim cương có cùng phân loại Dạng cắt vơi nhau, % chiều sâu và % bề mặt có thể được đùng làm các tiêu chí bên lề, đặc biệt là (trong trường hợp % chiều sâu) khi người mua quan tâm tới việc trông viên kim cương sẽ lớn cỡ nào. BIỂU ĐỒ TỶ LỆ KIM CƯƠNG THEO GIA
PHÂN LOẠI KIỂU CẮT KIM CƯƠNGTheo phân loại của GIA (Viện Ngọc học Hoa Kỳ), kim cương được phân thành các Dạng cắt Hoàn hảo, Rất Tốt, và Tốt Đánh giá các hiệu ứng tổng hợp của hình dạng mặt và các góc, chiều rộng của đai, kích cỡ của mặt sau, độ bóng và độ đối xứng lên hình dạng nói chung của kim cương là một công việc dễ làm nản lòng người, kể cả đối với các nhà ngọc học. Thật may mắn, tất cả các nhân tố này đã được xem xét khi tính toán phân loại Dạng cắt của kim cương. Do phân loại Dạng cắt chỉ đem lại sự đánh giá đơn chiều, trong đó chỉ cần đếm tác động của tất cả các nhân tố liệt kê ở trên với tác động mà viên kim cương gây ra cho mắt thường, nên nó tuy là một công cụ đơn giản nhưng lại hết sức quan trọng khi đánh giá kim cương. Phân loại Dạng cắt nên là yếu tố cần xem xét đầu tiên khi đánh giá kim cương. Chỉ khi nào so sánh hai viên kim cương có cùng độ phân loại Dạng cắt thì các yếu tố đơn lẻ của Dạng cắt (như là độ rộng của đai, độ đối xứng, độ bóng, % chiều sâu, % bề mặt và kích cỡ mặt sau) nên được dùng thêm làm các yếu tố xác định hay là biện pháp để quyết định chọn và không chọn viên nào. Chú ý:Không giống với các yếu tố khác (trọng lượng carat, màu sắc và độ tinh khiết của kim cương), các phân loại Dạng cắt phong phú hiện nay không bắt nguồn từ Viện Ngọc học Hoa Kỳ và không được áp dụng đồng nhất. Thực tế, Viện Ngọc học chỉ bắt đầu chỉ định các phân loại Dạng cắt từ năm 2005, và chỉ phân loại kim cương tròn mà thôi. Kể cả khi các thương nhân bán lẻ sử dụng các thuật ngữ chung nhất để miêu tả Dạng cắt (như là Hoàn hảo, Rất Tốt, Tốt, Kém), các thuật ngữ này lại không được định nghĩa hoặc áp dụng một cách thống nhất. Thực tế, một người bán kim cương có thể chỉ định bất kỳ phân loại Dạng cắt nào mà họ chọn, dựa trên bất kỳ nhóm nhân tố nào mà họ muốn. Thương gia bán lẻ sẽ sử dụng các thuật ngữ như là “Chữ ký Lý tưởng”, “Lý tưởng” và “Hoàn hảo”; trong khi một thương gia khác có thể sử dụng thuật ngữ “Lý tưởng” để mô tả cả ba phân loại này, và một người khác nữa có thể dùng thuật ngữ “Hoàn hảo” cho tất cả các phân loại kể trên. Hãy cẩn trọng khi so sánh phân loại Dạng cắt từ các nguồn khác nhau vì hầu hết các nguồn này là không thống nhất với nhau. Để tránh nhầm lẫn hoặc hiểu lầm đối với bất kỳ loại kim cương nào, Chúng tôi sử dụng phân loại Dạng cắt tương tự với phân loại mà Viện Ngọc học Hoa Kỳ (GIA) sử dụng và không liên quan tới “sự thổi phồng Dạng cắt” do các phân loại khác tạo ra (như là “chữ ký’, “siêu lý tưởng”, v.v). Bên cạnh đó, cần phải nắm rõ về người bán kim cương, người đã chỉ định phân loại Dạng cắt thay cho các phân loại mà GIA đã chỉ định cho một loại kim cương đặc biệt. Nhiều trang web được yêu thích và các cửa hàng bán lẻ trình bày phân loại Dạng cắt của riêng mình thay cho phân loại của GIA. Hệ thống của chúng tôi chỉ trưng bày phân loại Dạng cắt theo GIA. Đối với các viên kim cương không có phân loại Dạng cắt theo GIA (vì viên kim đó đã được công nhận trước khi GIA bắt đầu chỉ định các phân loại cho Dạng cắt vào năm 2005, hoặc là hình dạng mà hiện tại GIA không chỉ định các phân loại Dạng cắt), Chúng tôi sẽ áp dụng phân loại Dạng cắt của riêng mình theo công thức đăng ký độc quyền. Tương tự GIA, phân loại Dạng cắt của Chúng tôi dựa trên nhiều nhân tố khác nhau và được áp dụng chính xác. Thực thế, khi so sánh phân loại Dạng cắt của chúng tôi với các Dạng cắt do GIA chỉ định, phân lọai của chúng tôi tương đương hoặc thấp hơn so với GIA trong 90% số lần thử nghiệm. Phân loại Dạng cắt được GIA chỉ định (hoặc của riêng hệ thống chúng tôi khi không có phân loại của GIA) áp dụng thang chia độ như sau:
|
